«Το καθήκον μας ως δικαστών είναι να πιάσουμε τον σφυγμό της ελληνικής κοινωνίας», δήλωσε την Πέμπτη ο πρόεδρος του ΣτΕ κ. Νίκος Σακελλαρίου, μετά τη συνάντηση των προέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου.
Δήλωση που «ξένισε» τα κυρίαρχα ΜΜΕ, τα οποία, εμμέσως πλην σαφώς ή και …εντελώς σαφώς, έσπευσαν να υποστηρίξουν ότι ο πρόεδρος του ΣτΕ λειτουργεί ως πολιτικό φερέφωνο της κυβέρνησης.
Κατ’ αρχάς, μια τεράστια αντίφαση αναδεικνύεται εδώ για το χώρο των καθεστωτικών media: από τη μια, όλους τους προηγούμενους μήνες, με αφορμή πλείστες όσες υποθέσεις, τα καθεστωτικά ΜΜΕ κατηγορούσαν την κυβέρνηση ότι «κάνει κρίσεις» για τη Δικαιοσύνη, επηρεάζει το έργο της, προσβάλλει την ανεξαρτησία της και κραύγαζαν ότι η Δικαιοσύνη είναι ο ύψιστος θεσμός της Δημοκρατίας που δεν πρέπει κανείς να αγγίζει.
Όλα αυτά κράτησαν μέχρι την απόφαση του προέδρου του ΣτΕ για αναβολή της ολομέλειας της 30ης Οκτωβρίου σχετικά με την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών. Όπως υποστήριξε το γραφείο του προέδρου του ΣτΕ εκείνη τη μέρα, σε ανακοίνωσή του, η απόφαση για αναβολή ελήφθη «εν όψει του κλίματος, το οποίο επιχειρείται να διαμορφωθεί τις τελευταίες, ιδίως, ημέρες από δημόσιες τοποθετήσεις και εκδηλώσεις» γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
«Δηλαδή να κλείσουμε τις τηλεοράσεις;» αναφώνησε ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος το ίδιο απόγευμα στην «αγαπημένη μας» πλέον εκπομπή του, κατακεραυνώνοντας την απόφαση του προέδρου του ΣτΕ Νίκου Σακελλαρίου για αναβολή της ολομέλειας. Τις αμέσως επόμενες μέρες, ιδιαίτερα μετά και τα όσα δήλωσε ο κ. Σακελλαρίου εξερχόμενος από το Μαξίμου την Πέμπτη, ο «σεβασμός» των καθεστωτικών media απέναντι στη Δικαιοσύνη είχε εξανεμιστεί. Μάλλον ο σεβασμός αυτός υπάρχει μόνο όταν οι κινήσεις και οι αποφάσεις της Δικαιοσύνης βολεύουν πολιτικά.
«Προφανώς ο ‘παλμογράφος’ του Κυρίου Προέδρου του ΣτΕ, δεν ‘πιάνει’ το ΕΚΑΣ, ούτε τους πλειστηριασμούς α’ κατοικίας», έσπευσε να επισημάνει στο facebook ο -γνωστός για το «μνημονιακό ρεαλισμό» του- δημοσιογράφος Μπάμπης Παπαπαναγιώτου, ειρωνευόμενος προφανώς την τοποθέτηση του κ. Σακελλαρίου ότι το ΣτΕ οφείλει να πιάνει το σφυγμό της κοινωνίας.
Ταυτόχρονα, ο Νίκος Ζαχαριάδης, μέσα από το protagon.gr «ανακοίνωνε» την πρωτοβουλία του ΣτΕ να συνεδριάζει πλέον σε πλατείες ώστε να πιάνει καλύτερα το λαϊκό σφυγμό…
Φυσικά, τα κόμματα της αντιπολίτευσης κινήθηκαν στην ίδια γραμμή, όλη την προηγούμενη εβδομάδα, καθώς με ανακοινώσεις και δηλώσεις εκπροσώπων τους, εξέφρασαν ανησυχίες για τις τοποθετήσεις των λειτουργών της Δικαιοσύνης, υπονοώντας ότι αυτές οι τοποθετήσεις αλλά και η απόφαση για αναβολή της υπόθεσης για τις άδειες, βλάπτουν το κύρος της Δικαιοσύνης. Η Φώφη Γεννηματά, μάλιστα, δήλωσε σε ραδιοφωνική της συνέντευξη (ρ/σ Radio North) ότι δεν μπορεί να διατυπώνεται η άποψη ότι οι δικαστές δικάζουν με βάση το λαϊκό αίσθημα, γιατί «οι δικαστές δικάζουν με βάση τον νόμο και το Σύνταγμα» και κάλεσε τον πρωθυπουργό να τοποθετηθεί επί της άποψης του προέδρου του ΣτΕ (ο οποίος, σε άλλη περίπτωση βέβαια αν το έκανε αυτό, μπορεί και να κατηγορείτο από την ίδια για παρέμβαση στη Δικαιοσύνη).
Ανεξάρτητα του αν πείθουν ή όχι οι αναφορές του προέδρου του ΣτΕ για το δίκιο ή την ειλικρίνειά τους, η αντίφαση των κομμάτων της αντιπολίτευσης και των καθεστωτικών ΜΜΕ στη στάση τους απέναντι στη Δικαιοσύνη είναι κάτι παραπάνω από προφανής.
Οι παραιτήσεις
Βέβαια, χρειάζεται να σημειωθεί ότι όλες αυτές οι εξελίξεις συνέβησαν στο φόντο της ηχηρής παραίτησης δύο αντιπροέδρων του ΣτΕ (από την Ένωση Δικαστών του ΣτΕ και όχι από το ίδιο το ΣτΕ, όπως ίσως λανθασμένα έμεινε η εντύπωση) την περασμένη Τετάρτη. Οι δύο ανώτατοι δικαστικοί Αικατερίνη Σακελλαροπούλου και Χρήστος Ράμμος, κατέθεσαν έγγραφα τις παραιτήσεις τους, επικρίνοντας τον πρόεδρο του ΣτΕ για την επίκλησή του περί «κλίματος» ως αιτία αναβολής της ολομέλειας την προηγούμενη εβδομάδα. Μάλιστα, ο κ. Ράμμος μίλησε για «μεγάλο ατόπημα» και «συνθήκες αρνησιδικίας».
Είναι, επίσης, γνωστό από πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, ότι η ατμόσφαιρα στην αίθουσα της ολομέλειας του ΣτΕ στις 30 Σεπτέμβρη, φορτίστηκε από την έναρξη της διαδικασίας, όταν ο πρόεδρος κ. Σακελλαρίου αναφέρθηκε στην υπόθεση των αδειών με τον προσδιορισμό «κρίσιμη». Η χρήση του όρου αυτού φαίνεται να ενόχλησε ορισμένους δικαστές, οι οποίοι επιτέθηκαν στον πρόεδρο κατηγορώντας τον για προσπάθεια να προκαταλάβει την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου.
Κι ενώ το περιστατικό αυτό ουδέποτε επιβεβαιώθηκε επίσημα (και πώς θα μπορούσε άλλωστε), οι παραιτήσεις των δύο αντιπροέδρων του ΣτΕ ήρθαν να φανερώσουν τη ρήξη μέσα στο Σώμα. Φαίνεται πως το εκρηκτικό πολιτικό κλίμα γύρω από την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών έχει πλέον μεταφερθεί μέσα στις αίθουσες του ΣτΕ και δημιουργεί –το λιγότερο που μπορούμε να πούμε- συνθήκες πίεσης στους δικαστές.
Μια συνάντηση στο Μαξίμου που δεν έπρεπε να γίνει
Το Μέγαρο Μαξίμου, στην αρχή έστεκε ουδέτερο στις εξελίξεις, ενώ κυβερνητικές πηγές άφηναν να εννοηθεί ότι η αναβολή της συζήτησης για τις άδειες είναι διαδικαστικού τύπου και η υπόθεση πρόκειται απλά να μεταφερθεί για αργότερα. Ωστόσο, την περασμένη Πέμπτη – κι ενώ είχαν μόλις προηγηθεί οι παραιτήσεις των ανώτατων δικαστικών- ο πρωθυπουργός προχώρησε σε συνάντηση με την ηγεσία της Δικαιοσύνης με θέμα τις μισθολογικές απολαβές των δικαστών.
Η συνάντηση αυτή εκτός από αχρείαστη ήταν μάλλον πολιτικά αρνητική για την κυβέρνηση, καθώς εκτός του ότι έδωσε δικαιώματα στην αντιπολίτευση να μιλά για «συναλλαγή» κυβέρνησης-δικαστών, κυρίως, εξέπεμψε αρνητικά μηνύματα προς την ίδια την κοινωνία. Την ίδια στιγμή που η κοινωνία αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κρίσης και των παρατεταμένων πολιτικών λιτότητας, μια συνάντηση των ανώτατων δικαστών –κλάδος που κατά γενική ομολογία δεν έχει «χτυπηθεί» τόσο από την κρίση- με τον πρωθυπουργό για τα μισθολογικά τους θέματα, με τον Αλέξη Τσίπρα να κάνει λόγο για μελλοντικές αυξήσεις, είναι άκαιρη, πολιτικά άστοχη. Και ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία η Δικαιοσύνη καλείται να λάβει κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με το ζήτημα των τηλεοπτικών αδειών, κάτι που φαίνεται να έχει δημιουργήσει τριγμούς μέχρι και στο εσωτερικό της, η συνάντηση αυτή μόνο δικαιώματα κριτικής δίνει.
Ήταν μια κακή επιλογή.
Για την ιστορία, στη συνάντηση συζητήθηκε η πρόταση της κυβέρνησης για την αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού, η πρόταση αυτή διαμορφώνει ένα νέα δικαιότερο πλαίσιο καθορισμού των αμοιβών των κρατικών λειτουργών. Δεν υπάρχει καμία ονομαστική μείωση μισθών, ενώ θα υπάρξουν και αυξήσεις για το ένα τρίτο των λειτουργών. Επιπλέον, ενσωματώνονται όλα τα επιδόματα στον μισθό, ικανοποιώντας έτσι ένα πάγιο αίτημα του δικαστικού κλάδου, ενώ διατηρούνται τα επιδόματα ειδικών καθηκόντων και μεταπτυχιακών σπουδών.
Την πλευρά των δικαστικών εκπροσώπησε στη συνάντηση, η πρόεδρος του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου, η πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ανδρονίκη Θεοτοκάτου, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Νίκος Σακελλαρίου, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου, καθώς και η Γενική Επίτροπος της Επικράτειας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων Ευτυχία Φουντουλάκη και ο Γενικός Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Μιχαήλ Ζυμής.
Πάντως, οι εντάσεις στο χώρο της Δικαιοσύνης δεν αναμένεται να κοπάσουν σύντομα και η πολυαναμενόμενη ολομέλεια για το θέμα των αδειών αναμένεται να ανακοινωθεί λίγες ώρες πριν την πραγματοποίησή της…