Δημοσιεύθηκε σήμερα το σκεπτικό της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με την αδειοδότηση των καναλιών, το πλήρες περιεχόμενο του οποίου αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες ώρες. Το ΣτΕ κρίνει αντισυνταγματικό το σκέλος υπαγωγής της διενέργειας του διαγωνισμού στον υπουργό Επικρατείας, φαίνεται όμως ότι δεν κρίνει αντισυνταγματικό το υπόλοιπο του νόμου Παππά.
Στη δημοσιότητα δόθηκε σήμερα το σκεπτικό της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με την αδειοδότηση των ιδιωτικών καναλιών, κατά την πρώτη συνεδρίαση της Ολομέλειας του ανωτάτου δικαστηρίου για το 2017, που έγινε το πρωί της Παρασκευής, υπό την προεδρία του Νίκου Σακελλαρίου. Το πλήρες περιεχόμενο αναμένεται να δοθεί τις επόμενες ώρες.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, τα βασικά σημεία του σκεπτικού της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ, έχουν ως εξής:
- Για το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, η απόφαση μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι αυτό έχει διττό ρόλο. Μετέχει στον άμεσο έλεγχο του κράτους και εξ αυτού συμπράττει στη θέσπιση των όρων και των προϋποθέσεων για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών, ενώ επίσης ρητά αναφέρεται ότι το ΕΣΡ έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα να διενεργεί διαγωνιστική διαδικασία και να ρυθμίζει το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο.
- Σε ό,τι αφορά το έννομο συμφέρον των τηλεοπτικών σταθμών, η απόφαση αναφέρει ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν έννομο συμφέρον, ασχέτως αν λειτουργούν παράνομα η νόμιμα και εξ αυτού μπορούν να μετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία και να προσφύγουν στο ΣτΕ προσβάλλοντας κανονιστικές πράξεις. Παράλληλα σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η απόφαση αποδοκιμάζει με έμμεσο τρόπο το καθεστώς της λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών με προσωρινές άδειες, το οποίο έχει παραταθεί προσωρινά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2015 και έχει λήξει. Όμως για το καθεστώς της λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών, η απόφαση δεν αναφέρεται συγκεκριμένα αν αυτή είναι νόμιμη η παράνομη, σημειώνοντας ότι επ’ αυτού «υπάρχει νομοθετικό κενό». Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες από την πλευρά των δικαστών που έχουν μειοψηφίσει, αναφέρεται ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί δεν λειτουργούν μεν νομίμως όμως έχουν τη δυνατότητα να μετέχουν στη διαγωνιστική αδειοδοτική διαδικασία, αλλά όχι να προσβάλλουν δικαστικά υπουργικές αποφάσεις.
- Σε ό,τι αφορά το άρθρο 101 του Συντάγματος που προβλέπει τη συγκρότηση των Ανεξάρτητων Αρχών, η απόφαση διαλαμβάνει σκέψη που έχει ενδιαφέρον καθώς αποφαίνεται ότι για τη συγκρότηση τους απαιτείται η σύμπραξη των πολιτικών κομμάτων, μέσω της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, σημειώνοντας ότι αν αυτό δεν γίνεται, υπάρχει ουσιαστικά παραβίαση του συντάγματος, γεγονός που επισημαίνει, όμως, ότι δεν δικαιολογεί τη συνταγματικότητα της ρυθμίσεως του νόμου που αφαίρεσε την αρμοδιότητα από το ΕΣΡ και την έδωσε στον υπουργό. Ειδικότερα, κατά την απόφαση, δεν μπορεί να θεραπευθεί μία παραβίαση διατάξεως του Συντάγματος με άλλη παραβίαση και συγκεκριμένα της διατάξεως του άρθρου 15 παράγραφος 2 που αναφέρει ρητά ότι το ΕΣΡ είναι αποκλειστικά αρμόδιο για τη χορήγηση των τηλεοπτικών αδειών καθώς και για τη διαγωνιστική αδειοδοτική διαδικασία.
ΣτΕ: Προβληματικό το καθεστώς λειτουργίας των καναλιών
Ωστόσο, το Συμβούλιο της Επικρατείας επαναβεβαιώνει την πάγια θέση της νομολογίας του Δικαστηρίου ότι η σημερινή λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών, με συνεχείς παρατάσεις της νόμιμης λειτουργίας είναι «συνταγματικώς μη ανεκτή». Το ΣτΕ, στο σκεπτικό του, ξεκαθαρίζει ότι οι τηλεοπτικές συχνότητες αποτελούν δημόσια αγαθά και σπάνιους πόρους του εθνικού πλούτου με μεγάλη οικονομική αξία. Και, άρα, ότι η χρήση των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων πρέπει να γίνεται με ανάλογο οικονομικό αντάλλαγμα και σε καμία περίπτωση δωρεάν. Προκειμένου ακριβώς να αποκατασταθεί η νομιμότητα, το ΣτΕ απαιτεί την ταχύτατη επανάληψη του διαγωνισμού.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν, μέχρι στιγμής, δύο ερμηνείες:
Η πρώτη τονίζει ότι σε σχέση με το νόμο Παππά, ως σύνολο, για τον οποίο τα κανάλια είχαν προσφύγει στο ΣτΕ, το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική μόνο τη διάταξη περί διενέργειας του διαγωνισμού από τον Υπουργό ειδικά κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου (την παρ. 2 του άρθρου 2Α του ν.4339/15). Τη διάταξη, δηλαδή, που θεσμοθετήθηκε εκ των υστέρων και δεδομένης της αδυναμίας συγκρότησης Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης προκειμένου να διενεργήσει αυτό το διαγωνισμό και παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες για συναίνεση των πολιτικών κομμάτων στη Βουλή.
Επομένως, με βάση την ερμηνεία αυτή, η συγκεκριμένη απόφαση δεν θεωρεί αντισυνταγματικές τις άλλες ρυθμίσεις, που αφορούν τόσο στον ορισμό του αριθμού των δημοπρατούμενων αδειών, όσο και στον καθορισμό της τιμής εκκίνησης.
Η δεύτερη ερμηνεία φέρεται να επισημαίνει ότι όσον αφορά την τιμή εκκίνησης του διαγωνισμού (3 εκατομμύρια που επίσης αφορά εμμέσως και τον αριθμό των αδειών), καθώς και άλλα σημαντικά θέματα, όπως ο ελάχιστος προβλεπόμενος αριθμός προσωπικού για κάθε κανάλι, αυτά θα ρυθμιστούν με επόμενες αποφάσεις του ΣτΕ.
Πάντως, μια ισχυρή μειοψηφία του ΣτΕ (11 Σύμβουλοι Επικρατείας) δέχονται ότι από το άρθρο 15 του Συντάγματος δεν προκύπτει υποχρέωση συμμετοχής του ΕΣΡ σε κάθε φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά, αντίθετα, ότι το ΕΣΡ έχει μόνον ελεγκτικές αρμοδιότητες επί της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Κύκλοι Νίκου Παππά: Ο αριθμός 4 δεν έχει καταπέσει
Για ηχηρή διάψευση των πολιτικών κατηγοριών και του σχετικού κλίματος που είχε καλλιεργηθεί από μερίδα της αντιπολίτευσης και ΜΜΕ όλο αυτό το διάστημα, περί «αντισυνταγματικότητας» του νόμου Παππά, κάνουν λόγο πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, κατόπιν της δημοσιοποίησης της πολυαναμενόμενης απόφασης του ΣτΕ.
Κι αυτό γιατί, όπως τονίζουν, η απόφαση κρίνει αντισυνταγματική μόνο τη διάταξη περί διενέργειας του διαγωνισμού από τον υπουργό, ειδικά κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου (την παρ. 2 του άρθρου 2Α του ν.4339/15). Τη διάταξη, δηλαδή, που θεσμοθετήθηκε εκ των υστέρων και δεδομένης της αδυναμίας συγκρότησης Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.
Μάλιστα, η συγκεκριμένη απόφαση δεν θεωρεί αντισυνταγματικές τις άλλες ρυθμίσεις, που αφορούν τόσο στον ορισμό του αριθμού των δημοπρατούμενων αδειών, όσο και στον καθορισμό της τιμής εκκίνησης. Κατόπιν των δεδομένων που αντλούνται μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης του ανωτάτου δικαστηρίου, η εικόνα ως προς το ζήτημα της αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας, κατά τις ίδιες πηγές από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, διαμορφώνεται ως εξής:
Εφόσον ισχύει βάσει της απόφασης του ΣτΕ ότι το μόνο αντισυνταγματικό που έχει κριθεί είναι η μεταφορά αρμοδιοτήτων για τη διενέργεια του διαγωνισμού (σ.σ. μόνο αρμόδιο το ΕΣΡ και όχι ο αρμόδιος υπουργός), θα πρέπει να υπάρξει γρήγορα αδειοδότηση με βάση τον ισχύοντα νόμο (ν. Παππά 4339/2015). Το ΕΣΡ πρέπει να εφαρμόσει τον νόμο 4339 και να προχωρήσει τη διαδικασία αδειοδότησης (διαβούλευση, προκήρυξη διαγωνισμού, διενέργεια διαγωνισμού κλπ). Οι ίδιες πηγές επεσήμαιναν ότι εφόσον ισχύουν οι αποφάσεις που δημοσιοποιήθηκαν και δεν έχει κριθεί αντισυνταγματικός ούτε ο αριθμός των αδειών, ουσιαστικά δεν έχει καταπέσει ο αριθμός των 4 αδειών που αποτελεί απόφαση της Βουλής σύμφωνα με τον νόμο, και όχι του υπουργού.
Σε κάθε περίπτωση, η πλευρά του υπουργού υπογραμμίζει τη διάθεση για συναίνεση με το ΕΣΡ και σε σχέση με τον αριθμό των αδειών, με τις ίδιες πηγές να σημειώνουν ότι είναι θέση της κυβέρνησης να υπάρχει σύμφωνη γνώμη του ΕΣΡ και για τον αριθμό των αδειών, παρότι αυτός δεν κρίθηκε αντισυνταγματικός. Στην περίπτωση που υπάρξει νέος αριθμός αδειών, θα πρέπει να ψηφιστεί εκ νέου από τη Βουλή.
Πρακτικά, οι επόμενες κινήσεις διαγράφονται ως εξής:
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο υπουργός θα έχει συνάντηση με το ΕΣΡ σύντομα, ώστε να ενημερωθεί για το χρονοδιάγραμμα που διαμορφώνει το ΕΣΡ προκειμένου να προχωρήσει εκείνο στη διαδικασία αδειοδότησης.
Σε κάθε περίπτωση, στο μεσοδιάστημα, έως ότου αδειοδοτηθούν οι τηλεοπτικοί σταθμοί, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην εφαρμογή της ρύθμισης που έχει προαναγγείλει για την υποχρέωση των καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας να καταβάλουν ετήσιο τίμημα για την εκπομπή σήματος.
Πολιτική βούληση του υπουργού, είναι αυτό το τίμημα να μην πέσει κάτω από το ποσό που τεκμηριώθηκε από τον πρόσφατο διαγωνισμό, δηλαδή 250 εκατ. για δέκα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι το τίμημα θα κυμαίνεται γύρω στα 25 εκατ. ευρώ τον χρόνο, για το σύνολο των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ – ΜΠΕ
