Τη λήψη των αναγκαίων πρωτοβουλιών, ώστε η αξιολόγηση να κλείσει μέσα στο Φεβρουάριο, φαίνεται ότι συμφώνησαν Αλέξης Τσίπρας και Άνγκελα Μέρκελ, στη συνάντηση που είχαν σήμερα στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Κορυφής στη Μάλτα. Οι δυο τους, συζήτησαν ακόμα για το προσφυγικό αλλά και την πολιτική προκλήσεων που ακολουθεί η Τουρκία.
Να ληφθούν άμεσα οι αναγκαίες πρωτοβουλίες ώστε η αξιολόγηση να κλείσει μέσα στο Φεβρουάριο, φαίνεται ότι συμφώνησαν ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, κατά τη συνάντηση που είχαν σήμερα στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στη Μάλτα. Τουλάχιστον αυτό αφήνουν να εννοηθεί κυβερνητικές πηγές.
Ακόμα, η καγκελάριος φέρεται να ενημέρωσε τον πρωθυπουργό για τις συνομιλίες της με την τουρκική ηγεσία, και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή, το προσφυγικό και το Κυπριακό, που συζητήθηκαν στο πλαίσιο των ευρύτερων ευρωτουρκικών σχέσεων.
Από την πλευρά του, ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε την προσήλωσή του στις συνομιλίες για την εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό και στη σημασία της εφαρμογής της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας.
Ο κ. Τσίπρας τόνισε, επίσης, ότι η Τουρκία πρέπει να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και ότι προκλητικές διεκδικήσεις και ενέργειές της στο Αιγαίο, υπονομεύουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την ειρήνη και τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής.
Στο περιθώριο της Συνόδου, ο Αλέξης Τσίπρας είχε ακόμα ιδιωτική συνομιλία με τη Βρετανίδα πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, με το Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, αλλά και με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός συζήτησε με την κ. Μέι την πορεία των συνομιλιών για το Κυπριακό. Στην συνάντησή του με τον κ. Γιούνκερ, συζήτησαν, σε ιδιαίτερα θετικό κλίμα, την πορεία του προγράμματος και συμφώνησαν στην ανάγκη ταχείας ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.
Ακόμα, το πρωί της Παρασκευής, ο Έλληνας πρωθυπουργός συμμετείχε στην προπαρασκευαστική Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Τραμπ, Brexit και προσφυγικό στην ατζέντα της συνόδου
Η σύνοδος των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποιήθηκε για μία ημέρα σήμερα στη Βαλέτα της Μάλτας και είχε άτυπο χαρακτήρα. Στην ατζέντα της περιλαμβάνονταν τα ερωτήματα για τις νέες σχέσεις ΕΕ – ΗΠΑ μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, οι συνομιλίες για τη διαδικασία αποχώρησης της Βρετανίας από την Ένωση αλλά και το προσφυγικό - μεταναστευτικό.
«Η Ευρώπη κρατά την τύχη της στα χέρια της», δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ, προσερχόμενη στη σύνοδο. «Όσο πιο ξεκάθαροι είμαστε για το πώς προσδιορίζουμε τον ρόλο μας στον κόσμο, τόσο καλύτερα μπορούμε να φροντίσουμε τις διατλαντικές μας σχέσεις», είπε, αφήνοντας σαφείς υπόνοιες για την πολιτική του νέου Αμερικανού προέδρου.
Αλλά και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ερωτηθείς εάν αισθάνεται απειλούμενος από τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, απάντησε:
«Όχι, δεν νιώθω να απειλούμαι, αλλά νομίζω ότι υπάρχει περιθώριο για εξηγήσεις. Μερικές φορές έχω την εντύπωση ότι η νέα κυβέρνηση δεν γνωρίζει λεπτομερώς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά στην Ευρώπη οι λεπτομέρειες έχουν σημασία».
Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ χαρακτήρισε απαράδεκτες τις πιέσεις που ασκεί ο Ντόναλντ Τραμπ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό να ασκείται μέσω ενός κάποιου αριθμού δηλώσεων του προέδρου των ΗΠΑ πίεση όσον αφορά το τι πρέπει να είναι ή να μην είναι πια η Ευρώπη», δήλωσε ο Φρανσουά Ολάντ, προσερχόμενος στη σύνοδο κορυφής.
Τόνισε ακόμα ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να παραμείνουν ενωμένες προς όφελος της δικής τους ασφάλειας παρά να επιδιώκουν να εξασφαλίσουν σε εθνικό επίπεδο ειδικές χάρες από την Ουάσιγκτον.
«Δεν υπάρχει μέλλον με τον Τραμπ αν αυτό δεν καθοριστεί από κοινού» από τους Ευρωπαίους, σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ «θα πρέπει να το καταλάβει αυτό επειδή εκείνο που μετράει είναι η εσωτερική αλληλεγγύη της Ευρώπης» και «αυτό που διακυβεύεται είναι η μοίρα της ΕΕ».
Στο επίκεντρο το προσφυγικό – μεταναστευτικό και οι ροές προς την Ιταλία
Με τη Μάλτα να αποτελεί κεντρικό σημείο εισόδου ή διέλευσης προσφύγων που κατευθύνονται από την Αφρική στην Ευρώπη, ένα ταξίδι που έχει αφήσει πίσω του εκατοντάδες νεκρούς, ο συμβολισμός του τόπου διεξαγωγής της συνόδου ήταν ιδιαίτερα έντονος.
Μετά το πέρας της πρωινής συνεδρίας των ηγετών, εκδόθηκε ένα κείμενο συμπερασμάτων με εκτενή αναφορά στο προσφυγικό και το μεταναστευτικό ζήτημα, στην κατεύθυνση όμως της Ευρώπης «των κλειστών συνόρων».
Στο κείμενο αυτό υπογραμμίζεται ότι ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και η ανακοπή των παράνομων μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη, αποτελούν βασικό στοιχείο για μια βιώσιμη πολιτική μετανάστευσης.
Στο ίδιο κείμενο σημειώνεται ότι στην Ανατολική Μεσόγειο, παρά τις πιέσεις που παραμένουν, οι αφίξεις τους τελευταίους τέσσερις μήνες του 2016 ήταν μειωμένες σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2015 κατά 98%, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και τις χώρες του «δρόμου» των Δυτικών Βαλκανίων.
Οι ηγέτες της ΕΕ επικεντρώθηκαν, ακόμα, στο «δρόμο» της Κεντρικής Μεσογείου, αναφέροντας ότι στη διάρκεια του 2016, οι αφίξεις ξεπέρασαν τις 180.000.
Επισημαίνοντας ότι εκατοντάδες ανθρώπων έχασαν τη ζωή τους το 2017 και ότι η άνοιξη πλησιάζει, οι ηγέτες της ΕΕ εκφράζουν, μέσω του κειμένου συμπερασμάτων, την αποφασιστικότητά τους για περαιτέρω ενέργειες προκειμένου να μειωθούν οι μεταναστευτικές ροές στην Κεντρική Μεσόγειο και να εξαρθρωθούν τα κυκλώματα των λαθρεμπόρων, επαγρυπνώντας ταυτόχρονα και για το «δρόμο» της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και άλλων.
Οι ηγέτες της ΕΕ αναφέρουν πως θα συνεργαστούν πρωτίστως με τη Λιβύη απ’ όπου φεύγουν κυρίως οι μετανάστες, αλλά και με τις γειτονικές της χώρες, συμπεριλαμβανομένων και των υπο-Σαχάριων.
Μετά το πέρας της συνόδου, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι «η Κομισιόν έχει υιοθετήσει τις συστάσεις πριν από 10 έτη σε σχέση με τη Μεσογειακή Οδό».
Αναφορικά με τη μείωση των ροών, ο κ. Γιούνκερ είπε: «Θέλουμε να το κάνουμε, πρέπει να το κάνουμε, διότι 150.000 πρόσφυγες περνούν τη Μεσόγειο. Και πρέπει να μειώσουμε τον αριθμό των προσφύγων που περνούν από την Τουρκία προς την Ελλάδα, προς τα ελληνικά νησιά, καταφέραμε να μειώσουμε αυτόν τον αριθμό κατά 80%». Σημείωσε δε ότι οι προτάσεις της Επιτροπής υιοθετήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο κ. Γιούνκερ σημείωσε επίσης ότι η Λιβύη έχει κάνει εξαιρετικό έργο, όσον αφορά τη διαχείριση προσφυγικών - μεταναστευτικών ροών από τη χώρα.
Μήνυμα ενότητας έστειλαν οι «28»
Την «ενότητα» μεταξύ και των 28 κρατών-μελών της ΕΕ (της Βρετανίας συμπεριλαμβανόμενης) για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν αφενός από τη μεταναστευτική κρίση και αφετέρου από τις διεθνείς συγκυρίες, τόνισαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Τζόζεφ Μούσκατ, πρωθυπουργός της Μάλτας, που ασκεί την κυλιόμενη προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Αναφερόμενος στις αποφάσεις που ελήφθησαν σήμερα για την ανακοπή της μεταναστευτικής ροής από τη Λιβύη στην Ιταλία, ο κ. Μούσκατ υπογράμμισε πως σ’ ένα τόσο «αμφιλεγόμενο» ζήτημα όπως είναι το μεταναστευτικό, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό πως οι «28» ηγέτες κατάφεραν να συμφωνήσουν. Ο ίδιος σημείωσε πως κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας, στο οποίο τέθηκαν επί τάπητος οι διεθνείς εξελίξεις, ήταν εμφανής η «ανησυχία» μεταξύ των ηγετών της ΕΕ για τις «αποφάσεις» και τη «στάση» της διοίκησης Τραμπ. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι δεν υπήρχε «καμία αίσθηση αντι-αμερικανισμού», αν και τονίστηκε πως η Ευρώπη δεν μπορεί να μείνει «σιωπηλή» όταν τίθενται θέματα «αρχών».
Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τουσκ ανέφερε πως οι σημερινές «προκλήσεις» μπορούν να γίνουν «απειλές» εάν δεν υπάρχει ενότητα μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Ερωτηθείς, δε, για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος της Βρετανίας στις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ σημείωσε:
«Δεν έχουμε καμία αυταπάτη ότι στο μέλλον, μετά το Brexit θα πρέπει να βασιστούμε στους 27. Ωστόσο, η πρόθεσή μας είναι να έχουμε πολύ δυνατές διατλαντικές σχέσεις και το Ηνωμένο Βασίλειο, εντός ή εκτός ΕΕ θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμο, όπως συζητήθηκε σήμερα με την Τερέζα Μέι. Είναι πολύ θετικό ότι σήμερα υπήρχε ένα πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ και των 28».
Τέλος, ο κ. Τουσκ ανέφερε πως το καινούργιο ψευδώνυμο που του έδωσαν οι 28 ηγέτες ήταν «ο δικός μας Ντόναλντ», τονίζοντας πως είναι χαρακτηριστικό της ενωτικής διάθεσης που είχαν σήμερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Σημειώνεται ότι οι 27 ηγέτες (χωρίς τη συμμετοχή της Βρετανίδας πρωθυπουργού) είχαν μια επιπλέον συνεδρίαση πάνω στο μέλλον της Ευρώπης μετά το Brexit.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ – ΜΠΕ