Σε πολύ θετικό κλίμα διεξήχθη η συνάντηση των τριών ηγετών Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου στο πλαίσιο ενδυνάμωσης της συνεργασίας ανάμεσα στις τρεις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Στη συνάντηση δεν έλειψαν οι αιχμές προς την Τουρκία με αφορμή τις δηλώσεις Ερντογάν που αμφισβητούσαν τη συνθήκη της Λωζάνης.
Στο Κάιρο μετέβη σήμερα το πρωί ο Αλέξης Τσίπρας προκειμένου να συμμετάσχει στην 4η Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου. Στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι.
Η συνάντηση αυτή θέλησε να αποτελέσει ένα ακόμα βήμα ενδυνάμωσης της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, για την προώθηση της συνεργασίας ανάμεσα στις τρεις χώρες σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και την από κοινού συνεργασία για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στη Μεσόγειο.
Οι τρεις ηγέτες, στις δηλώσεις τους μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, αναφέρθηκαν στους τομείς που συζήτησαν και συμφώνησαν να προωθήσουν περαιτέρω τη συνεργασία τους οι τρεις χώρες στους εξής τομείς:
- Εμπόριο, υποδομές, ενέργεια, τουρισμός, γεωργία, τεχνολογία, διαλιμενική συνεργασία, ασφάλεια.
«Η σημερινή μας συνάντηση αντανακλά την ταύτιση απόψεων, ιδιαίτερα αναφορικά με την ποιοτική αλλαγή και το άλμα της διμερούς συνεργασίας, ενισχύοντας την ήδη ισχυρή εταιρική σχέση σε διάφορους τομείς», τόνισε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, σημειώνοντας ότι έχουν αναπτυχθεί και έχουν ασχοληθεί με την επίσπευση της διαδικασίας σε διάφορους τομείς προς όφελος των λαών των τριών χωρών, στο θέμα της ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος στη Μεσόγειο, τη σύσφιξη της συνεργασίας μεταξύ των λιμένων, τη γεωργία και τον τουρισμό.
Επίσης, συζητήθηκαν εκτενώς οι περιφερειακές εξελίξεις σε Συρία, Υεμένη, Λιβύη, όπου οι τρεις αρχηγοί συμφώνησαν ότι θα πρέπει να υπάρξουν συντονισμένες προσπάθειες των μετριοπαθών δυνάμεων. Στο τραπέζι έπεσε, ακόμα, το Κυπριακό και το Παλαιστινιακό. Επιπλέον, συζητήθηκε το ζήτημα της αντιμετώπισης των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών, με τον Αλέξη Τσίπρα να τονίζει την ανάγκη για μία συνεκτική περιφερειακή μεταναστευτική στρατηγική, που να αντικαθιστά τις επικίνδυνες διόδους των διακινητών της Μεσογείου με νόμιμες και ελεγχόμενες οδούς προς την Ευρώπη. Παράλληλα, με τη διακήρυξη του Καΐρου, που υιοθέτησαν οι τρεις αρχηγοί, επιβεβαιώνεται ότι η τριμερής συνεργασία προάγει την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και την ενίσχυση της ασφάλειας, της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Για την Ελλάδα, η τριμερής αυτή συνεργασία αποτελεί στρατηγική επιλογή για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας, της σταθερότητας και συνανάπτυξης στην εύθραυστη περιοχή μας», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
«Η θάλασσά μας, η Μεσόγειος Θάλασσα που μας ενώνει, είναι η θάλασσα που εκκόλαψε τους σημαντικότερους πολιτισμούς για τη διαμόρφωση της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς», σημείωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι παραμένει και η θάλασσα που είναι επίκεντρο διεθνών κρίσεων στους τομείς της ασφάλειας, της οικονομίας και της μετανάστευσης. «Οι χώρες της περιοχής που έχουμε κοινούς στόχους τη σταθερότητα και την ευημερία των λαών μας, οφείλουμε να συνεργαστούμε» για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις κρίσεις, υποστήριξε, υπογραμμίζοντας: «Προτάσσουμε ένα μοντέλο συνεργασίας με συγκεκριμένες δράσεις, αξιοποιώντας και τη γεωστρατηγική μας θέση στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων».
«Υπογραμμίσαμε εκ νέου την ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και ιδιαίτερα της αρχής της καλής γειτονίας, ως βάση για την ανάπτυξη των σχέσεων των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου», ανέφερε ακόμα ο Αλέξης Τσίπρας.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός, χωρίς να κατονομάσει, έστειλε ηχηρό μήνυμα προς την Τουρκία. «Το τελευταίο διάστημα είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι ακούγονται φωνές από την περιοχή μας που κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση και εγείρουν ακόμα και ζητήματα αμφισβήτησης θεμελιωδών διεθνών συνθηκών. Πιστεύω ότι η απάντηση σε οποιαδήποτε τέτοια αμφισβήτηση πρέπει να είναι κοινή, απολύτως σαφής και αταλάντευτη, τόσο από την πλευρά της διεθνούς κοινότητας, όσο και από την πλευρά όλων των γειτονικών χωρών, που έχουν ως μοναδικό στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και της συνεργασίας στην περιοχή», είπε χαρακτηριστικά. «Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου είναι αυτονόητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή μας, καθώς και η μόνη δυνατή βάση για την ανάπτυξη των σχέσεων συνεργασίας και φιλίας ανάμεσα στις χώρες μας», συμπλήρωσε ο Αλέξης Τσίπρας.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός επισήμανε, όμως, ότι απαραίτητη για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο είναι και μία δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, μία λύση, επί τη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, μία λύση, βεβαίως, που δεν μπορεί να περιλαμβάνει τη διατήρηση στρατευμάτων κατοχής στην Κύπρο. Μία λύση χωρίς αναχρονιστικά σχήματα εγγυήσεων, μία λύση προς όφελος του κυπριακού λαού. «Στηρίζουμε σταθερά τις συνομιλίες που διεξάγονται σε αυτήν τη δύσκολη, αλλά εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο», υπογράμμισε.
Από την πλευρά του, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος κ. Σίσι σημείωσε ότι η θέση της Αιγύπτου επανεκφράστηκε και στις σημερινές συνομιλίες ως στήριξη στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος, την επανένωση της νήσου στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ για μία δίκαιη και ειρηνική λύση.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, ενημέρωσε τους δυο αρχηγούς για τις παρούσες εξελίξεις στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, εξήγησε πού βρίσκονται οι συγκλίσεις και πού οι διαφωνίες. «Θέματα σημαντικά που αν δεν επιλυθούν, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε επίλυση», ανέφερε και εξέφρασε τις ευχαριστίες του στον κ. Σίσι για την αμέριστη στήριξη που προσφέρει εδώ και χρόνια για δίκαιη επίλυση του Κυπριακού. Επίσης, εξέφρασε ευγνωμοσύνη προς τον κ. Τσίπρα, επισημαίνοντας ότι η στήριξη της Ελλάδας είναι μία ανιδιοτελής και διαχρονική στήριξη «και νιώθω την ανάγκη να εκφράσω αυτό που εκφράζει και τη βούληση του κυπριακού λαού γενικότερα».
Οικονομία
Στο πεδίο της οικονομικής συνεργασίας, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι στον τομέα της ενέργειας οι τρεις ηγέτες συζήτησαν για τη δυνατότητα εμβάθυνσης της συνεργασίας και για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τα σημαντικά κοιτάσματα της Αιγύπτου και της Κύπρου προς την Ευρώπη, καθώς και για την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών μας. Συζήτησαν για τη συνεργασία στον κρίσιμο τομέα της ανάπτυξης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και συναποφάσισαν να θεσμοθετήσουν τακτικές συναντήσεις μεταξύ των αρμόδιων υπουργών.
Επίσης, υιοθετήθηκε κοινή δήλωση προθέσεων για την περιβαλλοντική προστασία, τις θαλάσσιες μεταφορές και την ανάπτυξη των λιμένων. Συνομίλησαν για τις δυνατότητες δραστηριοποίησης κατασκευαστικών εταιρειών των τριών χωρών σε αυτόν τον τομέα, αλλά και τη ραγδαία αναπτυσσόμενη διαλιμενική συνεργασία, για τον τουρισμό, τους τομείς δικτύων και μεταφορών και τη συνεργασία για μεταφορά τεχνογνωσίας στον τομέα κατασκευής και συντήρησης οδικών δικτύων και οδικής ασφάλειας, αλλά και της καινοτομίας, της νέας τεχνολογίας και της πληροφορικής.
Ασφάλεια, εξελίξεις στη Μέση Ανατολή
Παραπέμποντας στην επισήμανση που έγινε και στην ευρωμεσογειακή διάσκεψη στην Αθήνα, ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, η ασφάλεια εδραιώνεται επί τη βάση της συνεργασίας, όχι της απομόνωσης ή των μονομερών ενεργειών. «Η ασφάλεια της Ευρώπης εξαρτάται από την ασφάλεια και τη σταθερότητα των γειτόνων της και η ασφάλεια στη Μεσόγειο χωρίς συνεργασία με την Αίγυπτο δεν μπορεί να υπάρξει», είπε ο Αλέξης Τσίπρας και συμπλήρωσε ότι η ενεργοποίηση του συμβουλίου ΕΕ-Αιγύπτου σε τακτική βάση είναι σημαντική και για τις δύο πλευρές.
Επιπλέον, οι τρεις ηγέτες τόνισαν την ανάγκη για άμεση κατάπαυση των εχθροπραξιών στη Συρία, εξασφάλιση ειρήνης και σταθερότητας στη χώρα, όπως βεβαίως και στη Λιβύη, με αποφασιστική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και των γενεσιουργών αιτιών της.
Επανέλαβαν τη σημασία της δίκαιης επίλυσης του παλαιστινιακού ζητήματος και υπογράμμισαν την ανάγκη για έναρξη αξιόπιστων ειρηνευτικών συνομιλιών, που θα οδηγήσουν στην εγκαθίδρυση ενός βιώσιμους παλαιστινιακού κράτους επί τη βάση των συνόρων του 1967 και με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Και …οι τρεις ελιές
Αναφερόμενος στα τρία ελαιόδεντρα που φύτεψαν οι τρεις αρχηγοί στον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου, ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι «συμβολίζουν την κοινή δέσμευση και στόχους μας, τόσο τη διαδρομή όσο και τον προορισμό μας». «Είμαι βέβαιος, πως όπως οι ελιές που φυτέψαμε, έτσι και οι σχέσεις θα καρποφορήσουν για το καλό της ειρήνης, της σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
«Τα τρία δέντρα από την Ελλάδα, ευελπιστούμε να είναι 3 εκατομμύρια δέντρα το συντομότερο δυνατό», σχολίασε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος.
Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης διαβεβαίωσε τους δύο αρχηγούς ότι προσβλέπει στη συνέχιση εμβάθυνσης της σχέσης των χωρών μεταξύ τους, αλλά και αυτής της τριμερούς συνεργασίας, προς όφελος των χωρών της περιοχής. Τέλος, ανέφερε ότι προσβλέπει να τους υποδεχτεί κατά την 5η Τριμερή Σύνοδο, που θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία, τον επόμενο χρόνο.
Τον πρωθυπουργό συνόδευσαν στο Κάιρο οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Θοδωρής Δρίτσας, η αναπληρώτρια υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά, ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Μάρδας καθώς και η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη.
Η διακήρυξη του Καΐρου
Στη δημοσιότητα δόθηκε και μία διακήρυξη, καρπός της σημερινής τριμερούς Συνόδου.
Με βάση την ελληνική μετάφραση του ΑΠΕ – ΜΠΕ, το κείμενο της διακήρυξης έχει ως εξής:
«Ο πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, και ο πρόεδρος της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, αφού συναντήθηκαν στο Κάιρο, στις 11 Οκτωβρίου 2016, συμφώνησαν ως προς την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των τριών χωρών, προκειμένου να προωθηθεί μια τριμερής εταιρική σχέση σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, και να εργασθούν από κοινού για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή της Μεσογείου.
Με δεδομένη τη ρευστή και ασταθή κατάσταση στην περιοχή, οι τρεις χώρες, που μοιράζονται κοινές αξίες και συμφέροντα, έχουν, για το σκοπό αυτό, συμφωνήσει ως προς τη σημασία της εγγύτερης συνεργασίας και του υψηλού επιπέδου συντονισμού πολιτικών ενεργειών.
Ο τέταρτος γύρος της τριμερούς Συνόδου Κορυφής μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδος ολοκληρώθηκε στο Κάιρο με την παρούσα διακήρυξη, με την οποία οι τρεις χώρες συμφώνησαν να εργαστούν για την υλοποίηση σχεδιασμένων έργων στους τομείς της ενέργειας, των θαλάσσιων μεταφορών, του τουρισμού και της γεωργίας. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων χαιρέτισαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα σε αυτούς τους τομείς και αναγνώρισαν ότι ακόμη πολλά απομένουν να γίνουν για να εξασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη θα πραγματοποιηθεί στις κοινότητές τους.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμφώνησαν ότι οι κατευθυντήριες αρχές της τριμερούς εταιρικής σχέσης είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και των σκοπών και αρχών που καθιερώνονται στο Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης για φιλικές σχέσεις, τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, το σεβασμό της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών.
Η σημερινή τριμερής συνεργασία χρησιμεύει ως πρότυπο για την επέκταση του διαλόγου και την προώθηση των σχέσεων μεταξύ των χωρών της ΕΕ και των χωρών της περιοχής.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επανεξέτασαν την σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου, τονίζοντας το αμοιβαίο όφελος από διάφορους τομείς συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Σε αυτό το πλαίσιο, επανέλαβαν τη ζωτική σημασία που έχει μια ισχυρή και σταθερή σχέση Αιγύπτου - ΕΕ για την ειρήνη και τη σταθερότητα τόσο στην Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη. Συμφώνησαν ότι μια στρατηγικού επιπέδου εταιρική σχέση μεταξύ της Αιγύπτου και της ΕΕ αποτελεί απαραίτητο πλαίσιο για την αντιμετώπιση πιεστικών κοινών προκλήσεων, όπως η τρομοκρατία και οι εξτρεμιστικές ιδεολογίες, η μετανάστευση, η βιώσιμη ανάπτυξη, και η επίτευξη οικονομικής ευημερίας. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να συνεργαστούν στενά για την ανάπτυξη διαφόρων πτυχών της ευρωαιγυπτιακής συνεργασίας περαιτέρω, με βάση τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού, συνιδιοκτησίας, τα κοινά συμφέροντα και τις αμοιβαίες δεσμεύσεις.
Εξέφρασαν τη λύπη τους για τις πρόσφατες επιθέσεις στην πολιτιστική κληρονομιά της Μέσης Ανατολής και την οργανωμένη λεηλασία και παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αντικειμένων. Στο ίδιο πνεύμα, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ζήτησαν περαιτέρω βήματα για την πρόληψη και την απαγόρευση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών από τη Μέση Ανατολή, και ενθαρρύνουν μάλιστα τις προσπάθειες της Unesco να βοηθήσει να τεθεί σε εφαρμογή μια απαγόρευση, και να υποστηριχθεί η αποκατάσταση αυτών των ιδιοτήτων. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επιβεβαίωσαν τη βούλησή τους να στηρίξουν αμοιβαία τις υποψηφιότητες ο ένας του άλλου σε διεθνείς οργανισμούς και φόρα.
Συμφώνησαν ότι η σημερινή δεινή κατάσταση χιλιάδων μεταναστών, θέτοντας τις ζωές τους σε κίνδυνο, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε περιφερειακό επίπεδο και διεξοδικά. Πρώτον, με τη μείωση των κινήτρων της παράνομης μετανάστευσης σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω μιας ισορροπημένης και ολιστικής προσέγγισης, που θα επικεντρωθεί στις επενδύσεις στην ανάπτυξη, και την εξάλειψη της φτώχειας, ιδίως με την ενίσχυση της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης και τη δημιουργία ευκαιριών, καθώς επίσης και από την εξέταση σε βάθος, τη διατάραξη και τη δίωξη των δικτύων λαθρεμπόρων, και από την οικοδόμηση ισχυρότερων εταιρικών σχέσεων μεταξύ βορείων και νοτίων χωρών της Μεσογείου, ορίζοντας πρωτοβουλίες στη Βόρεια Αφρική για να βοηθηθεί έτσι η περιοχή να γίνει ισχυρότερη σε δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης, καθώς επίσης και τη λήψη άμεσης δράσης για την πρόληψη περαιτέρω απωλειών ζωών των μεταναστών και την επανεξέταση των δυνατοτήτων ασφαλούς και νόμιμης επανεγκατάστασης των ανθρώπων.
Οι τρεις ηγέτες χαιρέτισαν τα αποτελέσματα της «Διάσκεψης της Ρόδου για τη Σταθερότητα και την Ασφάλεια», η οποία πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου 2016 ως μέσο για την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας σε θέματα που αφορούν την ασφάλεια και την σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Ακολουθώντας την ίδια γραμμή, επιβεβαίωσαν τη σημασία του να προχωρήσουν μπροστά το συντομότερο δυνατό σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος αναγνωρίζοντας το σύνθετο χαρακτήρα των περιβαλλοντικών προβλημάτων, δεδομένης της πιθανής επίπτωσης των διασυνοριακών έργων. Συμφώνησαν για την προώθηση της συνεργασίας, για την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση της ρύπανσης που προκαλείται από την παράκτια έρευνα, την εξερεύνηση και εξόρυξη υδρογονανθράκων ή και τη ρύπανση πετρελαίου. Συμφώνησαν επίσης, να εργασθούν για την προστασία του περιβάλλοντος και την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης, και συζήτησαν για την απορρύπανση της Μεσογείου από την εγχώρια και την βιομηχανική ρύπανση και τις επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον της κλιματικής αλλαγής. Συμφώνησαν να συνεχίσουν να διερευνούν τρόπους για την προστασία του περιβάλλοντος μέσω της προώθησης της μπλε και πράσινης οικονομίας και τη βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση. Η κοινή τριμερής διακήρυξη προθέσεων για τη συνεργασία στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος σηματοδοτεί την ετοιμότητα των μερών να συνεργαστούν στον τομέα αυτό.
Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι ένα προνομιακό πεδίο της συνεργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τη γεωστρατηγική θέση και το τουριστικό δυναμικό των τριών χωρών, όπως αναφέρεται στην κοινή τριμερή δήλωση προθέσεων για τη συνεργασία στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών και λιμενικής ανάπτυξης.
Οι κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στον τομέα της ενέργειας, η διαφοροποίηση των ενεργειακών πόρων και των οδών, η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και η ανάγκη για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη νέων ενεργειακών υποδομών, εμπλουτίζουν τις προοπτικές για την περαιτέρω προώθηση της τριμερούς συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα, ιδίως στους τομείς των υδρογονανθράκων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Για το σκοπό αυτό, συμφώνησαν να ενισχύσουν την ενεργειακή συνεργασία με τακτικές συναντήσεις των υπουργών αρμοδίων για την ενέργεια, καθώς και των φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που ασχολούνται με θέματα ενέργειας.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων εξέφρασαν την επιθυμία τους να ενισχύσουν τη συνεργασία τους μέσα από μια σειρά συμφωνιών σχετικά με την εκμετάλλευση και τη μεταφορά του φυσικού αερίου, όπου η ανακάλυψη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, θα χρησιμεύσει ως καταλύτης για την περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία. Τόνισαν ότι αυτή η συνεργασία βασίζεται στις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου, ιδίως τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και επανέλαβαν τη βούλησή τους να συνεχίσουν τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των κοινών θαλάσσιων συνόρων τους.
Σε περιφερειακά ζητήματα, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για την κλιμάκωση της βίας και την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Συρία, κυρίως στο Χαλέπι, καλώντας όλα τα μέρη στη Συρία να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για την αποκατάσταση της παύσης των εχθροπραξιών, ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλες τις υπό πολιορκία ή/και δύσβατες περιοχές. Για το σκοπό αυτό, ζητούν την άμεση και πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας της 9ης Σεπτεμβρίου του 2016 μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και επίσης τη συνέχιση της στήριξης των προσπαθειών του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, Steaffan de Mistura, με στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό της σύγκρουσης μέσα από μια πολιτική μετάβαση με βάση το ψήφισμα του Συμβουλίου ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 2254 (2015) και το ανακοινωθέν της Γενεύης του 2012, που να ανταποκρίνεται στις νόμιμες προσδοκίες του συριακού λαού.
Όσον αφορά την Λιβύη, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τις προσπάθειες που αναλαμβάνονται από τον ειδικό εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Martin Kobler, να διευκολυνθεί μια υπό λιβυκή ηγεσία πολιτική λύση και τόνισαν τη σημασία της εφαρμογής της Λιβυκής πολιτικής συμφωνίας της Skhirat.
Επαίνεσαν επίσης τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Αιγύπτου για την επίλυση των διαφορών και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών της Λιβύης, ενθαρρύνοντας τους να εργαστούν εποικοδομητικά για την πλήρη εφαρμογή της Λιβυκής Πολιτικής Συμφωνίας (LPA) της Skhirat. Επιβεβαίωσαν τη θέση τους να υποστηρίζουν τη διατήρηση των νόμιμων λιβυκών κρατικών φορέων, καθώς και την εφαρμογή μιας συνολικής στρατηγικής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Όσον αφορά την Υεμένη, εξέφρασαν την έντονη υποστήριξή τους προς τη νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης και τον πρόεδρο Hadi, καθώς και για τη διατήρηση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας.
Στο Παλαιστινιακό ζήτημα, έκαναν έκκληση για μια δίκαιη και συνολική ειρηνική διευθέτηση στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ, για την ίδρυση ενός κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσά του, που να ζει σε ειρήνη με όλους τους γείτονές της. Εξέφρασαν την ανησυχία τους σχετικά με τις τρέχουσες τάσεις επί του εδάφους. Χαιρετίζουν τις προσπάθειες από όλους τους περιφερειακούς και διεθνείς φορείς και επαίνεσαν το ρόλο της Αιγύπτου στον τομέα αυτό.
Τόνισαν τη σημασία της ευρωμεσογειακής συνεργασίας για τις χώρες της περιοχής και υπογράμμισαν το σημαντικό ρόλο της Ένωσης για τη Μεσόγειο, τον οποίο δύναται να διαδραματίσει για το σκοπό αυτό.
Επιβεβαίωσαν την αμέριστη υποστήριξή τους στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για μια λύση για το πρόβλημα της Κύπρου που θα επανενώσει το νησί, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Επεσήμαναν ότι η λύση του κυπριακού προβλήματος πρέπει να είναι σε αντιστοιχία με τις ανησυχίες και τις προσδοκίες των ίδιων των Κυπρίων, χωρίς αναχρονιστικές και παρωχημένες ρυθμίσεις ασφαλείας, όπως εγγυήσεις με το δικαίωμα στρατιωτικής επέμβασης χωρίς τη ρητή έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ενθαρρύνονται από τα θετικά αποτελέσματα μέχρι στιγμής και, όντας πεπεισμένοι ως προς την στρατηγική σημασία της τριμερούς συνεργασίας, θα συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά σε θέματα αμοιβαίου συμφέροντος, ευεργετικών τόσο για τις χώρες τους όσο και για την ευρύτερη περιοχή».
