Πραγματοποιήθηκε σήμερα η 3η και τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων επί του προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού 2017, το οποίο είχε κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές του Οκτώβρη.
Όπως αναφέρουν στο έγγραφο παράδοσής του, ο Υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Αναπληρωτής του, Γιώργος Χουλιαράκης, το 2017 είναι ένα έτος που «σύμφωνα με όλες τις επίσημες προβλέψεις θα σηματοδοτήσει την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης, παρά τη διεθνή αβεβαιότητα» κι έτσι θα καταστεί εφικτός ο συνδυασμός της δημοσιονομικής υπευθυνότητας με την κοινωνική δικαιοσύνη.
Με τη γλώσσα των αριθμών, η πρόβλεψη για ανάπτυξη διαμορφώνεται στο 2,7% και το πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,80% του ΑΕΠ ή 3.330 εκατομμύρια ευρώ (ο δημοσιονομικός στόχος που είχε τεθεί με τη Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης ήταν στο 1,75% του ΑΕΠ). Τα καθαρά έσοδα του τακτικού Προϋπολογισμού προβλέπεται να αυξηθούν κατά 0,3% έναντι εκτιμήσεων για το 2016 (άμεσοι και έμμεσοι φόροι/έσοδα από αποκρατικοποιήσεις/μη φορολογικά/μη τακτικά έσοδα), ενώ οι συνολικές δαπάνες να μειωθούν κατά 1332 εκατομμύρια ευρώ έναντι της εκτίμησης για το 2016. Αυξητική θα είναι η τάση των βασικών προσδιοριστικών μεγεθών του ΑΕΠ (πλην της οριακής μείωσης της δημόσιας κατανάλωσης κατά 0,3% σε ετήσια βάση, ως αποτέλεσμα της συνισταμένης από την ταυτόχρονη ανάγκη εξοικονόμησης δημόσιων δαπανών και διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης).
Το ύψος των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) θα ανέλθει στα 6750 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 5750 εκατ. προορίζονται για έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 1000 εκατ. για έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους. Η αναπτυξιακή πολιτική προωθείται, επίσης, με την εντατικοποίηση των ενεργειών για το κλείσιμο των προγραμμάτων ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013 (με τη συμμετοχή όλων των έργων στην τελική έκθεση ολοκλήρωσης των προγραμμάτων τον Μάρτιο του 2017) και την επίσπευση της υλοποίησης των νέων προγραμμάτων 2014-2020.
Για την εφαρμογή του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης σε εθνικό επίπεδο – στην παρούσα φάση εφαρμόζεται σε 30 δήμους της χώρας – έχουν προβλεφθεί πιστώσεις ύψους 760 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ παράλληλα «αναμένεται να υπάρξουν σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων μόνιμου χαρακτήρα που θα προέλθουν από την αναμόρφωση του προνοιακού χάρτη».
Μακροοικονομικοί και δημοσιονομικοί κίνδυνοι (ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες)
Για την ασφαλή μετάβαση σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017 και μεσοπρόθεσμα, η τακτική που πρέπει να εφαρμοστεί - σύμφωνα με το προσχέδιο - είναι (ενδογενείς παράγοντες):
-Η υλοποίηση των δομικών μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο πρόγραμμα στήριξης
-Η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων με έμφαση στη συμμετοχή της Ελλάδας στο επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη
-Η συνέχιση της διαπραγμάτευσης για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και η σταδιακή εφαρμογή συγκεκριμένων βραχυπρόθεσμων και μεσο/μακροπρόθεσμων μέτρων για την αναδιάρθρωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας
-Η παγίωση της βελτίωσης των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων ώστε να μην παρίσταται ανάγκη ενεργοποίησης του αυτόματου μηχανισμού δημοσιονομικής προσαρμογής
- Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα εξυγιάνει τα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών, επιτρέποντας την αύξηση της πιστωτικής επέκτασης προς την πραγματική οικονομία
-Η ενίσχυση του δικτύου κοινωνικής συνοχής με τη στήριξη των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων μέσω δεσμών μέτρων κοινωνικής αλληλεγγύης.
Αρκετοί εξωγενείς παράγοντες που επιδρούν το τελευταίο διάστημα στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, ωθούν σε «αύξηση της αβεβαιότητας και δύνανται να επιδράσουν δυσμενώς στην ελληνική οικονομία». Τέτοιοι παράγοντες είναι (βλ. σελ. 21 του Προσχεδίου):
-Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση
-Τυχόν απόκλιση από την εφαρμοζόμενη συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας για την προσφυγική κρίση
-Τυχόν παράταση των υφιστάμενων γεωπολιτικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, με δυνητικά αρνητικές συνέπειες για τον ελληνικό τουρισμό και τις άμεσες ξένες επενδύσεις στο μεσοπρόθεσμο διάστημα.