Συζήτηση προ Ημερησίας Διατάξεως, σύμφωνα με το άρθρο 143 του Κανονισμού της Βουλής, με πρωτοβουλία της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑ.ΣΟ.Κ – ΔΗΜ.ΑΡ. Φώφης Γεννηματά, σχετικά με τον πρωτογενή τομέα και τους αγρότες πραγματοποιήθηκε, σήμερα, ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής.
Τον λόγο πρώτος πήρε ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος άσκησε κριτική στην πολιτική υπονόμευσης της βιωσιμότητας του αγροτικού τομέα των προηγούμενων Κυβερνήσεων (ΠΑΣΟΚ – ΝΔ), «μια πολιτική που αξιοποίησε συστηματικά και πολλές φορές με κυνισμό σημαντικά ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, όχι για την παραγωγική ανασυγκρότηση του χώρου, αλλά για τη συγκρότηση τεράστιων πελατειακών δικτύων, μια πολιτική που μετέτρεψε μια σειρά από αγροτικούς συνεταιρισμούς σε άντρα διαπλοκής και διαφθοράς, δυσφημώντας το συνεταιριστικό κίνημα, μια πολιτική που εν τέλει υπηρέτησε τους κερδοσκόπους και τα κυκλώματα των μεσαζόντων σε βάρος του αγροτικού εισοδήματος».
Όπως έσπευσε, ωστόσο, να διευκρινίσει το ζήτημα δεν είναι η αναδρομή στο χθες, αλλά η αντιμετώπιση των παθογενειών στο σήμερα με σοβαρότητα, σχέδιο και στρατηγική και με βασικό εργαλείο το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 που προβλέπει κοινοτική συμμετοχή ύψους 4,7 δις ευρώ (και μαζί με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή αναμένεται να κινητοποιήσει συνολικούς πόρους της τάξης των 6 δις ευρώ). Ο κ. Τσίπρας έθεσε ως στόχους την αύξηση της απασχόλησης και την ηλικιακή ανανέωση στο αγροτικό επάγγελμα, την δημιουργία προστιθέμενης αξίας από την τυποποίηση της αγροτικής παραγωγής και την επιμονή στην «ποιοτική γεωργία».
Σε ότι αφορά τη χρονιά που μας πέρασε (2016), ο Πρωθυπουργός επισήμανε ότι για πρώτη φορά οι ενισχύσεις καταβλήθηκαν έγκαιρα, χωρίς πρόστιμα και καταλογισμούς (3,7 δις ευρώ), το ίδιο και οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ (Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων) στο σύνολό τους (144 εκατ. ευρώ), εξοφλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό εκκρεμότητες δεκαετίας, μια διαδικασία που ολοκληρώνεται το πρώτο δίμηνο του 2017, ενώ σταδιακά γίνεται η επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες ειδικού καθεστώτος και ως το τέλος Ιανουαρίου θα έχει ολοκληρωθεί η επιστροφή του φόρου πετρελαίου (<150 εκατ. ευρώ). Επιπλέον, τόνισε πως για πρώτη φορά νομοθετήθηκε αφορολόγητο για τους αγρότες με εισόδημα μέχρι 9.500 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων, ρύθμιση που - με βάση τα στοιχεία του 2015 - καλύπτει το 95% των αγροτών, οι οποίοι το 2017 όχι μόνο δεν θα πληρώσουν νέο φόρο, αλλά και θα τους επιστραφεί όλη η προκαταβολή φόρου που πλήρωσαν το 2016.
Επόμενη ομιλήτρια ήταν η Φώφη Γεννηματά, η οποία - αφού έκανε σφοδρή επίθεση στην Κυβέρνηση - αναφέρθηκε ειδικότερα στα 12 δυσβάσταχτα μέτρα εις βάρος των αγροτών: 1). Φορολόγηση των αγροτικών εισοδημάτων με συντελεστή που αυξάνεται από το 13% στο 22 έως 45%, 2). Φορολόγηση των αγροτικών ενισχύσεων της ΚΑΠ με μικρές εξαιρέσεις και αυτό θα κάνει το προηγούμενο μέτρο ακόμα πιο δυσβάστακτο, 3). Αύξηση προκαταβολής φόρου στο 100%, επιβολή τέλους επιτηδευματία 650 ευρώ για κάθε κατά κύριο επάγγελμα αγρότη, αύξηση συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για αγρότες και αγροτεμάχια, 4). Μεγάλη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών (μαζί με τις εισφορές για την υγεία στο 27% του εισοδήματος), 5). Κατάργηση του ΟΓΑ που αποτελούσε σοβαρή κατάκτηση για τους αγρότες, 6). Αύξηση του Φπα των αγροτικών εφοδίων και ζωοτροφών στο 24%, 7). Αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, 8). Επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο κρασί και επιβολή αυξημένου φόρου στη μπύρα στις μικρές επιχειρήσεις, 9). Κατάργηση της επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου για τους αγρότες και αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, 10). Χρηματοδοτική ασφυξία από τις τράπεζες και τα capital controls, 11). Αλλαγή της διάρκειας του φρέσκου γάλακτος που οδήγησε σε αύξηση των εισαγωγών και έδωσε καίριο χτύπημα στην κτηνοτροφία, 12). Μεταφορά των αποθεματικών του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. (Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων) και του ΕΛ.Γ.Α. (Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων) και καθυστέρηση στην καταβολή των επιδοτήσεων και αποζημιώσεων.
Όπως τόνισε, η συζήτηση δεν προκλήθηκε μόνο για να ασκηθεί κριτική, αλλά και για να γίνουν προτάσεις, οι οποίες αποτελούν το αποτέλεσμα των συζητήσεων της Δημοκρατικής Συμπαράταξης με τον αγροτικό κόσμο όλο αυτό το διάστημα. Ειδικότερα: 1). Ο φόρος εισοδήματος να μειωθεί προοδευτικά, οι ενισχύσεις να είναι ακατάσχετες και αφορολόγητες, ο ΦΠΑ των αγροτικών εφοδίων και εισροών να επανέλθει στο 13%, να καταργηθεί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο κρασί και να δοθεί κίνητρο για τη δημιουργία νέων συλλογικών δομών με την επιστροφή πέντε μονάδων ΦΠΑ στους οργανωμένους παραγωγούς, 2). Να αποσυνδεθούν οι ασφαλιστικές εισφορές από το φορολογητέο εισόδημα και για να διευκολυνθεί η ανανέωση των αγροτών, για κάθε ζευγάρι νέων αγροτών, ασφαλιστικές εισφορές να πληρώνει τα 5 πρώτα χρόνια μόνο ο ένας, 3). Να παραμείνει ο ΟΓΑ φορέας ασφάλισης των αγροτών με διαχωρισμό του Ταμείου Πρόνοιας και αφαίρεση άλλων δαπανών που δεν ανήκουν στον ΟΓΑ, αλλά τον επιβαρύνουν. Καθολική επέκταση και εφαρμογή του εργόσημου σε όλους τους αγρεργάτες που χρησιμοποιούν οι αγρότες ως ένα ακόμα μέσο ουσιαστικής μείωσης της εισφοροδιαφυγής, 4). Αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων και του πρωτογενούς τομέα για μια δεύτερη ευκαιρία στους αγρότες και τις επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα και καθιέρωση ακατάσχετου λογαριασμού και για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και επιχειρήσεις, 5). Να καθιερωθεί αγροτικό πετρέλαιο σύμφωνα με την τροπολογία που έχει καταθέσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη από τις 03.11.2015 για να μειωθεί το κόστος ενέργειας, να στηριχτεί η επέκταση των ΑΠΕ στον πρωτογενή τομέα, 6). Να γίνει εφαρμογή ειδικών πολιτικών για την αγροτική γη με διανομή της σε νέους αγρότες και επιστήμονες και να ενισχυθεί η έρευνα και η καινοτομία για στροφή σε προϊόντα ποιοτικά και παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού, 7). Ενεργοποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών για να παταχθούν οι παράνομες ελληνοποιήσεις, οι πρακτικές των εναρμονισμένων τιμών και του αθέμιτου ανταγωνισμού και να κλείσει έτσι η ψαλίδα μεταξύ των τιμών στο χωράφι και των τιμών στο ράφι, ώστε να προκύψει όφελος και για τους παραγωγούς, αλλά και για τους καταναλωτές, 8). Για την αξιοποίηση κάθε δυνατότητας της ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) και ΚΑΛΠ (Κοινή Αλιευτική Πολιτική) για την ανάπτυξη της υπαίθρου και της χώρας πρέπει όχι μόνο να προκηρυχθούν, αλλά και να υλοποιηθούν όλα τα μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2015-2020, συνολικού προϋπολογισμού 6 δις που εξασφάλισε το ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια, 9). Δημιουργία ταμείου χρηματοδότησης των επενδύσεων στην παραγωγή, μεταποίηση και εμπορία των αγροτικών προϊόντων, 10). Να υπάρξει ένα ειδικό πρόγραμμα για την κτηνοτροφία και την πτηνοτροφία, με στόχο την υποκατάσταση των εισαγωγών και την αύξηση των εξαγωγών για να διασυνδεθεί ο πρωτογενής τομέας με τον τουρισμό ώστε να γίνει καλύτερη αξιοποίηση της ντόπιας παραγωγής, 11). Να αρθεί το αδιέξοδο στον ΕΛΓΑ δια της αποδοχής της τροπολογίας που έχει καταθέσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη 7 φορές ως σήμερα για το ζήτημα μετακίνησης του προσωπικού, 12). Εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης νέων αγροτών και ανέργων σε λειτουργούσες αγροτικές επιχειρήσεις, με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για απόκτηση εμπειρίας.
Η ΝΔ κατέστησε σαφές στον αγροτικό πληθυσμό ότι πρέπει να επωμιστεί ένα μέρος του κόστους της δημοσιονομικής προσαρμογής, χωρίς ωστόσο να υπονομεύσει την αναπτυξιακή προοπτική του πρωτογενούς τομέα ή να διαταράξει την κοινωνική συνοχή στην ύπαιθρο είπε, με τη σειρά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Προέτρεψε ακόμα τον Πρωθυπουργό αντί να είναι κλεισμένος στο Μαξίμου να πάει να μιλήσει κατά πρόσωπο στους αγρότες και να τους …περιγράψει την κατάσταση που επικρατεί στον πρωτογενή τομέα. «Δεν έχετε κάνει ούτε καν αυτά για τα οποία έχετε εσείς οι ίδιοι έχετε δεσμευτεί στο τρίτο πρόγραμμα, να θεσπίσετε δηλαδή μια στρατηγική για την ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα» ανέφερε.
«Τα μνημόνια και η ΚΑΠ είναι εργαλεία που επιταχύνουν το ξεκλήρισμα της αγροτιάς και το πέρασμα της γης και της αγροτικής παραγωγής στα χέρια λίγων καπιταλιστών που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα» είπε, στη συνέχεια, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. Μικρομεσαίοι αγρότες καλούνται να πληρώσουν 92,7 εκατ. ευρώ ασφαλιστικές εισφορές, την ίδια στιγμή που το 60% αδυνατεί να ανταποκριθεί και σε χαμηλότερα ποσά και οι κεφαλαιοκράτες δεν φορτώνονται βάρη από τις Κυβερνήσεις, αλλά ευνοϊκές ρυθμίσεις (φοροαπαλλαγές κλπ).
Η Κυβέρνηση παραδέχεται εμμέσως ότι η πολιτική της μέχρι σήμερα έχει φέρει αύξηση της φοροδιαφυγής και της αδήλωτης εργασίας σημείωσε, τέλος, ο επικεφαλής του ΠΟΤΑΜΙΟΥ, Σταύρος Θεοδωράκης. Οι δικές του προτάσεις αφορούν τη φορολόγηση των αγροτών ως επιχειρηματιών και όχι ως ελεύθερων επαγγελματιών, την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, την παροχή κινήτρων για την εγκατάσταση νέων στην ύπαιθρο, τη δημιουργία υποχρεωτικού ηλεκτρονικού μητρώου εμπόρων αγροτικών προϊόντων, εκσυγχρονισμό του κανονισμού του ΕΛΓΑ κ.ά.
«Ο αγροτικός κόσμος υπέφερε από τον λαϊκισμό, τη δημαγωγία, τις γενικότητες και τις πελατειακές σχέσεις. Πρέπει να τελειώνουμε με τα συνθήματα και να απελευθερώσουμε τον γίγαντα της ελληνικής γεωργίας που αυτή τη στιγμή είναι με κάτι τεράστιες αλυσίδες στα πόδια και νομίζω ότι μπορούμε να τις σπάσουμε πριν πεθάνει ο γίγαντας» κατέληξε.
