Έλεος πια με την πολιτική ορθότητα! Επιτέλους, να ένας από τους λόγους της απήχησης του Ντόναλντ Τραμπ. Το ότι δε διστάζει να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, αψηφώντας αν θα τον κατηγορήσουν ως ρατσιστή, σεξιστή, ομοφοβικό κλπ.
Αυτό λέει ο γνωστός Πιτσιρίκος σε ανάρτησή του πριν από λίγες ημέρες.
Εξηγεί δε με ένα παράδειγμα: ο Τραμπ λέει ότι (αν είσαι σταρ) «τις γυναίκες τις πιάνεις από το μουνί». Και αφού ορισμένες φορές αυτό όντως γίνεται, γιατί να μην το πούμε, γράφει ο Πιτσιρίκος… «Ενίοτε» γίνεται, λέει.
Το πρόβλημα είναι «η πολιτική ορθότητα», λέει ο Πιτσιρίκος. Κι έτσι το διακύβευμα είναι να μιλάμε «ελεύθερα». Το διατυπώνει και διαφορετικά: γιατί να μη λέμε αυτό που σκεφτόμαστε;
Εδώ τίθενται δύο ζητήματα: το ένα αφορά τη γλώσσα. Οι λέξεις με τις οποίες προσδιορίζει τα πράγματα η γλώσσα είναι κατασκευές, που εγγράφουν σχέσεις εξουσίας, αντιπαρατιθέμενα νοήματα, συγκεκριμένες πολιτικές και ιδεολογικές αναφορές.
Έτσι, ο «πούστης», για παράδειγμα, υποδηλώνει ένα συγκεκριμένο τρόπο να προσδιορίζεις μια σεξουαλική ταυτότητα. Και το γεγονός ότι ενδεχομένως σου έρχεται πρώτα αυτό στο μυαλό, Πιτσιρίκο, είναι επειδή η κοινωνία έχει κάνει το συγκεκριμένο προσδιορισμό να κυριαρχήσει έναντι άλλων…
«Κι αν λέω τον «πούστη», «πούστη», αυτό με κάνει ομοφοβικό»;, θα αναρωτηθεί κάποιος, υπό τη συλλογιστική του Πιτσιρίκου. Όχι, δε σε κάνει απαραίτητα ομοφοβικό. Εκείνη τη στιγμή, όμως, «μεταφέρεις» ένα συγκεκριμένο νόημα, που κατασκευάστηκε μέσα στη γλώσσα για να υποτιμήσει την ομοφυλοφιλική ταυτότητα. Και σήμερα συνεχίζει να έχει πάνω-κάτω το ίδιο περιεχόμενο, ασχέτως αν οι άνθρωποι που μπορεί «ενίοτε» να το χρησιμοποιούν, μπορεί να έχουν και «καλές» προθέσεις. Η πρόθεσή σου και η στάση σου απέναντι σε αυτή τη σεξουαλική ταυτότητα, διαμορφώνεται και από τη γλώσσα που χρησιμοποιείς. Και η γλώσσα που χρησιμοποιείς δεν διαμορφώνει μόνο τη στάση σου, αλλά –υπόρρητα- επηρεάζει και την πρακτική σου, συνακόλουθα την πρακτική των ανθρώπων με τους οποίους μιλάς και ούτω καθ’ εξής…
Το δεύτερο θέμα που θέτει ο Πιτσιρίκος, είναι ίσως πιο σημαντικό: αυτό της «ελευθερίας».
«Ακόμα κι αν έτσι έχουν τα πράγματα, γιατί να μη μιλάμε όπως θέλουμε, γιατί να μη μιλάμε ελεύθερα»;, θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί. Γιατί, στην προκειμένη περίπτωση, οι λέξεις που χρησιμοποιούμε, μπορεί να περιορίζουν την ελευθερία των άλλων ανθρώπων. Και όχι μόνο τη λεκτική. Όταν για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που μπαίνει σε όλες τις τηλεοράσεις των Αμερικανών (εν προκειμένω ο Ντόναλντ Τραμπ), λέει ότι «τις γυναίκες τις πιάνεις από το μουνί» αν είσαι σταρ, μην μου πεις ότι αυτό υποδηλώνει μια ερωτική στιγμή απλά, Πιτσιρίκο, και όχι μια συγκεκριμένη στάση απέναντι στη γυναίκα. Γιατί είναι μια δήλωση – αξίωμα, δήλωση δικαιώματος απέναντι στο γυναικείο σώμα. Φυσικά έχει σημασία το πλαίσιο, οκ. Αλλά ακόμα κι αν η δήλωση γίνεται στο πλαίσιο εκδήλωσης φεμινιστικού συλλόγου, η φράση αυτή από μόνη της δημιουργεί το δικό της πλαίσιο.
Την πολιτική ορθότητα μην την ψάχνεις εκεί, Πιτσιρίκο, για να την κατακρίνεις, ψάξ’ την αλλού. Και δεν είναι θέμα λαϊκής ή αριστοκρατικής ορολογίας, όπως αφήνεις να εννοηθεί. Ο Τραμπ, τουλάχιστον, μόνο στον «απλό λαό» δεν ανήκει…
