Σε πλήρη εφαρμογή μπαίνει πλέον το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), ένα νέο προνοιακό πρόγραμμα, υπό την ευθύνη της αναπλ. Υπουργού Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώς Φωτίου. Το πρόγραμμα έχει στόχο να στηρίξει τους πολίτες που αντιμετωπίζουν συνθήκες ακραίας φτώχειας, προσπαθώντας –για πρώτη φορά- να συμπεριλάβει όσους βρέθηκαν σε αυτή την κατάσταση τους τελευταίους έξι μήνες.
Στο ΦΕΚ δημοσιεύθηκε η απόφαση για τον καθορισμό των όρων και των προϋποθέσεων εφαρμογής του προγράμματος «Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης», ένα νέο προνοιακό πρόγραμμα που θέτει σε εφαρμογή η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου.
Σύμφωνα με την απόφαση, ως Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) ορίζεται το νέο προνοιακό πρόγραμμα που συνδυάζει:
1. Εισοδηματική ενίσχυση: Το χρηματικό ποσό ενίσχυσης της ωφελούμενης μονάδας.
2. Συμπληρωματικές κοινωνικές υπηρεσίες, παροχές και αγαθά.
Πιο συγκεκριμένα, τα μέλη της ωφελούμενης μονάδας, εφόσον πληρούν τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα, μπορούν να έχουν πρόσβαση σε:
- Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ανασφαλίστων.
- Παραπομπή και ένταξη σε δομές και υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και υποστήριξης.
- Προγράμματα και κοινωνικές δομές για την αντιμετώπιση της φτώχειας.
- Προγράμματα που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους άπορους.
- Κοινωνικό τιμολόγιο παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας.
- Κοινωνικό τιμολόγιο παρόχων ύδρευσης.
- Κοινωνικό τιμολόγιο δήμων και δημοτικών επιχειρήσεων.
3. Υπηρεσίες ενεργοποίησης: Προώθηση των δικαιούχων, εφόσoν δύνανται να εργαστούν, σε δράσεις που στοχεύουν στην ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας και μπορεί να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
- Την κάλυψη προτεινόμενης θέσης εργασίας.
- Τη συμμετοχή σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας.
- Τη συμμετοχή σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης.
- Τη συμμετοχή σε προγράμματα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας.
- Την ένταξη ή την επιστροφή στο εκπαιδευτικό σύστημα και στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας.
Κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα
Τα νοικοκυριά εντάσσονται στο πρόγραμμα, εφόσον πληρούν αθροιστικά τα ακόλουθα εισοδηματικά, περιουσιακά κριτήρια και κριτήρια διαμονής:
1. Εισοδηματικά κριτήρια. Το δηλούμενο εισόδημα του νοικοκυριού, όπως υπολογίζεται για τους σκοπούς της ένταξης στο πρόγραμμα, τους έξι τελευταίους μήνες, πριν την υποβολή της αίτησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξαπλάσιο του εγγυημένου ποσού για κάθε τύπο νοικοκυριού.
Παρατίθενται, ενδεικτικά, οι ακόλουθες περιπτώσεις:
Σύνθεση νοικοκυριού Εξαμηνιαίο εισόδημα
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 1.200 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο
ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια
με ένα ανήλικο μέλος 1.800 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από
δύο ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος
ή μονογονεϊκή οικογένεια
με δύο ανήλικα μέλη 2.100 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από
τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα
και δύο ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκή οικογένεια
με τρία ανήλικα μέλη 2.400 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο
από τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος
ή δύο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκή οικογένεια
με τέσσερα ανήλικα μέλη 2.700 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο
από τέσσερα ενήλικα μέλη
ή δύο ενήλικα και τέσσερα ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκή οικογένεια
με πέντε ανήλικα μέλη 3.000 ευρώ
Για κάθε επιπλέον μέλος προστίθεται το εξαπλάσιο του αντίστοιχου εγγυημένου ποσού. Το δηλούμενο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 5.400 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού.
2. Περιουσιακά κριτήρια
Ακίνητη περιουσία: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
Κινητή περιουσία:
- Η αντικειμενική δαπάνη των επιβατικών αυτοκινήτων Ιδιωτικής Χρήσης (Ι.Χ.), Μικτής Χρήσης (Μ.Χ.) ή και των δικύκλων του νοικοκυριού, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 6.000 ευρώ.
- Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων, κτλ, όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα όρια του κατωτέρω πίνακα για κάθε τύπο νοικοκυριού, μέχρι και το ποσό των 14.400 ευρώ.
Συγκεκριμένα:
Σύνθεση νοικοκυριού Όρια καταθέσεων/μετοχών, ομολόγων, κτλ
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 4800
Νοικοκυριό που αποτελείται
από δύο ενήλικες
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με ένα ανήλικο μέλος 7200
Νοικοκυριό που
αποτελείται από δύο ενήλικες
και ένα ανήλικο μέλος
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με δύο ανήλικα μέλη 8400
Νοικοκυριό που αποτελείται
από τρεις ενήλικες ή δύο ενήλικες
και δύο ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με τρία ανήλικα μέλη 9600
Νοικοκυριό που αποτελείται
από τρεις ενήλικες
και ένα ανήλικο μέλος
ή δύο ενήλικες και τρία ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με τέσσερα ανήλικα μέλη 10800
Νοικοκυριό που αποτελείται
από τέσσερις ενήλικες ή δύο ενήλικες
και τέσσερα ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με πέντε ανήλικα μέλη 12000
Νοικοκυριό που αποτελείται
από τέσσερις ενήλικες
και 1 ανήλικο μέλος ή
δύο ενήλικες και πέντε ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με έξι ανήλικα μέλη 13200
Νοικοκυριό που αποτελείται
από πέντε ενήλικες ή δύο ενήλικες
και έξι ανήλικα μέλη
ή μονογονεϊκό νοικοκυριό
με εφτά ανήλικα μέλη 14400
Περιουσιακό τεκμήριο: Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο: Ετήσιος τόκος = όριο καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού επί μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο /100.
Ως έτος υπολογισμού του μέσου καταθετικού επιτοκίου ορίζεται εκείνο στο οποίο αντιστοιχεί η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
- Εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελείας.
- Δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής.
- Δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία.
- Δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτ/των, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
3. Κριτήρια διαμονής
Τα νοικοκυριά που διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια.
Ως ωφελούμενες μονάδες για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης ορίζονται οι κάτωθι κατηγορίες:
α. Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: Κάθε ενήλικο άτομο που διαμένει μόνο του σε κατοικία και δεν εμπίπτει στην κατηγορία ενηλίκων έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής.
β. Πολυπρόσωπο νοικοκυριό: Όλα τα άτομα που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη. Δύναται να απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα άτομα ή φιλοξενούμενη οικογένεια, με την προϋπόθεση ότι η φιλοξενία είχε δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Στο πολυπρόσωπο νοικοκυριό εντάσσονται και τα ενήλικα τέκνα έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους.
γ. Άστεγοι: Τα άτομα που διαβιούν στο δρόμο ή σε ακατάλληλα καταλύματα, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν καταγραφεί από τις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων ή κάνουν χρήση των υπηρεσιών ανοικτών κέντρων ημέρας αστέγων ή/και υπνωτηρίων που λειτουργούν στους δήμους, δύναται να είναι δικαιούχοι του προγράμματος. Η διαπίστωση της έλλειψης στέγης δεν δύναται να τεκμηριωθεί μόνο μέσω του εντύπου της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Εγγυημένο ποσό
Το ποσό που εγγυάται το πρόγραμμα για κάθε νοικοκυριό, ανάλογα με τον αριθμό και την ηλικία των μελών του, μετά και την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης του Κ.Ε.Α. Το εγγυημένο ποσό ορίζεται, ως ακολούθως:
- Για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό: 200 ευρώ ανά μήνα.
- Για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού: Προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 100 ευρώ ανά μήνα.
- Για κάθε ανήλικο μέλος του νοικοκυριού: Προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 50 ευρώ ανά μήνα.
- Στη μονογονεϊκή οικογένεια, δηλαδή σε εκείνη στην οποία ένας μόνος γονέας (άγαμος, σε χηρεία ή διαζευγμένος ή, λόγω κράτησης του ετέρου γονέα σε σωφρονιστικό κατάστημα) ασκεί κατ' αποκλειστικότητα ή, μετά από σχετική ανάθεση τη γονική μέριμνα ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων, για τις ανάγκες υπολογισμού του εγγυημένου ποσού το μεγαλύτερο σε ηλικία ανήλικο μέλος λογίζεται ως ενήλικας.
- Σε νοικοκυριό με απροστάτευτο/α τέκνο/α, για τις ανάγκες υπολογισμού του εγγυημένου ποσού κάθε απροστάτευτο τέκνο λογίζεται ως ενήλικας.
- Ως ανώτατο όριο του εγγυημένου ποσού ορίζονται τα 900 ευρώ, μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Δηλούμενο εισόδημα: Το συνολικό πραγματικό εισόδημα από κάθε πηγή ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης - προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση - που εισπράχθηκε από όλα τα μέλη του νοικοκυριού, κατά τους έξι μήνες πριν από το μήνα υποβολής της αίτησης. Στο συνολικό δηλούμενο εισόδημα συμπεριλαμβάνεται και το σύνολο των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων, καθώς και το εισόδημα που απαλλάσσεται από το φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο, με τις εξαιρέσεις που αναφέρονται. Το δηλούμενο εισόδημα δεν περιλαμβάνει το επίδομα αναδοχής της διάταξης του άρθρου 9 του ν. 2082/1992, καθώς και τα μη ανταποδοτικά επιδόματα αναπηρίας που καταβάλλονται από το κράτος.
Σημειώνεται, τέλος, ότι το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης είναι αφορολόγητο, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται με ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, ιδιώτες ή πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
